به گزارش مشرق به نقل از مهر، چهار سال است که از مهلت قانونی کارخانه داران برای حذف الیاف آزبستی در محصولاتشان گذشته اما همچنان شهروندان تهرانی این الیاف سرطانزا را استشمام می کنند. شورای عالی حفاظت از محیط زیست در مصوبه ای که مربوط به سال 79 است، استفاده از این آلاینده را در کارخانه ها ممنوع کرده بود.

بر اساس این مصوبه باید طی 7 سال به تدریج تمامی محصولاتی که از آزبست استفاده می کردند حذف می شدند اما به دلیل عدم توجه دست اندرکاران در سالهای اخیر به رغم سپری شدن مهلت 7 ساله کارخانجات تولید کننده محصولات آزبستی همچنان از این ماده خطرناک استفاده می کنند.

به دلیل ممنوعیت استفاده از این ماده در اغلب کشورهای دنیا قیمت آن در بازارهای جهانی رو به کاهش است و این سبب شده که میزان واردات محصولات آزبستی به کشور روز به روز افزایش یابد.

این افزایش واردات سبب نگرانی اعضای شورای شهر تهران شده و آنان نیز به منظور حفظ سلامت شهروندان که در مواجهه بسیار بالای آزبست قرار دارند در طرحی 3 ماده ای به دولت و مجلس پیشنهاد کردند که به منظور حفظ سلامت مردم و محیط زیست از خطرات ناشی از مصرف محصولات آزبستی نسبت به پیگیری مصوبه شورای عالی محیط زیست در ارتباط با ممنوعیت استفاده از آزبست و محصولات آن توجه کرده و از تولید، ورود و محصولات آزبستی به کشور ممانعت کنند.

تاکید براستمرار گزارش دهی در خصوص میزان آزبست

بر اساس این طرح شهرداری تهران مکلف است با هماهنگی سازمان حفاظت محیط زیست تدابیر لازم برای اندازه گیری و گزارش دهی مستمر در خصوص میزان آزبست در مناطق مختلف شهرداری تهران اقدام کند.

همچنین شورا به دولت پیشنهاد کرده به منظور حفظ سلامت مردم نسبت به بررسی در زمینه منشاء یابی آزبست موجود در هوای شهر تهران اهتمام ورزیده و بر این اساس نسبت به حذف منابع تولید کننده این ماده به هوای محیط های شهری اقدام کند.

خودروسازان همچنان از آزبست استفاده می کنند

یوسف رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران با بیان اینکه کانی هایی که دارای بافت الیافی هستند اصطلاحا آزبست گفته می‌شود، گفت: مهمترین محصولات آزبستی شامل محصولات آزبستی سیمانی (لوله‌های آزبست سیمانی ، ناودانی و صفحات ایرانیت)، جامه‌های نسوز ( لباس ، جلیفه ، نمدها و دیگر مواد نسوز)، کاغذهای آزبستی (پوشش لوله‌ها و عایق های الکتریکی)، محصولات ساینده ( مانند لنت ترمز و کلاچ اتومبیلهای سبک و سنگین و قطار)، به عنوان ماده پرکننده در آسفالت، رنگ شیمیایی، کاشی، پلاستیک و… است.

وی ادامه داد: تحقیقات نشان می دهد وجود آزبست در هوای تهران بیشتر ناشی از لنت ترمزها و صفحه کلاژ خودروهاست. متاسفانه خودروسازان داخلی هنوز آزبست را از ترکیبات ساخت لنت ترمز و صفحه کلاژ خودروها حذف نکرده اند و 65 درصد مواد به کار رفته در ساخت لنت ترمز و کلاژ خودروهای داخلی را آزبست تشکیل می دهد که این موضوع به شدت سبب بالا رفتن میزان آلاینده سمی آزبست در هوای شهر شده است.

آزبست عامل سرطان ریه است

به گفته رشیدی، نوع آزبستی که در هوای تهران وجود دارد(کریزوتیل) است که مستقیما در ترمز و کلاژ خودروها بکار می رود، وجود آلاینده آزبست در هوا می تواند سبب بروز سرطان ریه شود و سلامتی شهروندان را با خطر مواجه کند. در واقع کسانی که در مدت طولانی در معرض آزبست باشند احتمال ابتلای آنها به سرطان ریه بسیار زیاد است.

وی افزود: آزبست موجود در محیط به راحتی به بافت تنفسی نفوذ کرده و احتمال سرطان را به شدت بالا می برد، حال آنکه الیاف آزبست حتی می توانند با نشست بر روی لباس و بدن افراد به محیط خانه نیز منتقل شوند و حتی سلامتی افرادی که از خانه خارج نمی شوند را با خطر مواجه سازند.

اثرات آزبست بر سلامتی انسان

رشیدی به اثرات این الیاف بر سلامتی انسان اشاره کرد و گفت: الیاف آزبست به قسمتهای تحتانی دستگاه تنفسی نفوذ کرده و بیماریهای مختلفی را در انسان ایجاد می کند. اینگونه الیاف در بافت سیستم تنفسی بسیار پایدار بوده و در نهایت موجب بروز سرطان می شوند. آزبستوسیس، سرطان ریه، مزوتلیوما، سرطان حنجره عمده بیماریهای ناشی از استنشاق آزبست هستند.

میدان تجریش و نقاط مرکزی شهر آلوده ترین نقاط شهر

مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران به نقاط بحرانی شهر تهرات که دارای بیشترین الیاف آزبست هستند اشاره کرد و افزود: برای مشخص شدن میزان آزبست موجود در هوای تهران در سال 88، 30 نمونه گیری از بخشهای مختلف شهر در اواخر بهمن و اسفند که از ماههای پرتردد و ترافیک در تهران محسوب می شوند صورت گرفت. در بررسیهای صورت گرفته مشخص شد در نقاطی که بیشترین تردد خودروها وجود دارد میزان آلاینده سمی آزبست در هوا نیز بیشتر است چنانچه در این بررسی میدان تجریش و نقاط مرکزی شهر بیشترین آلاینده آزبست را در هوا داشتند.

وی ادامه داد: تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد میزان آزبست در هوای مناطق مرکزی شهر به خصوص در خیابان و میدان انقلاب، خیابان فتحی شقاقی، کارگر شمالی و خیابان سهروردی بسیار بالا است که این موضوع سلامتی شهروندان را با خطر جدی مواجه می کند.

رشیدی افزود: براساس اندازه گیریهای صورت گرفته منطقه یافت آباد، اتوبان بسیج، میدان بهمن، خیابان آزادی ، میدان آزادی ، پل گیشا، انتهای بزرگراه حکیم ، منطقه مسعودیه تهران بعد از مناطق مرکزی بیشترین میزان آزبست در هوا را دارند.

به گفته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران، میانگین نتایج اندازه گیریهای انجام شده در سال 88 و در ایستگاههای مختلف برابر با fiber/ml 5.7 هزارم است. برای مشخص شدن میزان آزبست موجود در هوای شهر تهران 20نمونه گیری از 5 نقطه مختلف شهر و در هر نقطه 4 مرتبه در طی اسفند 89 لغایت اردیبهشت 90 صورت گرفت. نمونه برداریهای انجام شده در 5 نقطه جنوب، شرق، شمال، غرب و مرکزتهران انجام شد. میانگین نتایج اندازه گیریهای انجام شده در سالهای 90-89 و در ایستگاههای مختلف برابر با 4.8 fiber/ml است.

وجود این میزان آزبست زنگ خطری برای پایتخت است

معصومه ابتکار رئیس کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهرتهران با بیان اینکه آزبست یکی از ترکیبات آلاینده شناخته شده در جهان است گفت: بر اساس مصوبه شورایعالی محیط زیست در سال 79 دولت مکلف به حذف این آلاینده طی یک برنامه زمانبندی شده است.

وی با بیان اینکه 10 سال از تصویب این مصوبه می گذرد، افزود: در سال گذشته شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در خصوص میزان این آلاینده در هوای تهران بررسیهای انجام داد که نتایج آن نشان دهنده وجود مقدار بسیار زیادی از این نوع آلاینده در هوای تهران است.

ابتکار، وجود این مقدار آزبست در هوای تهران را زنگ خطری برای پایتخت دانست و گفت: آموزش شهروندی می تواند از خطرات این آلاینده کم کند زیرا اگر شهروندان از خطرات آزبست آگاه باشند کمتر در معرض آن قرار می گیرند.

لنتهای چینی آغشته به آزبست است

مسعود زندی، معاون دفتر بررسی آلودگی هوای سازمان محیط زیست، تعویض لنت ترمزهای فرسوده با لنتهای وارداتی از چین که آغشته به ماده سرطانزای آزبست است را مهمترین عامل تولید این ماده در هوا دانست و گفت: استفاده از آزبست در صنایع و به ویژه در صنعت خودروسازی که در حال حاضر در تمام دنیا به عنوان یک ماده سرطانزا و خطرناک معرفی شده توسط سازمان محیط زیست محدود شده است.

به گفته وی، در حال حاضر خودروسازان در لنت ترمز خودروهای نو از این ماده استفاده نمی کنند اما به دلیل ورود لنت ترمزهای آغشته به آزبست از کشور چین و استفاده از آنها در تعویض لنت ترمزهای خودروهای فرسوده این ماده وارد هوا می شود که بسیار خطرناک است.

زندی افزود: در سال جاری در پی مکاتباتی که سازمان محیط زیست با اداره گمرک و وزارت بازرگانی داشته ورود هرگونه لنت یا جنس دیگری که آغشته به آزبست باشد از طریق قانونی ممنوع شده و محیط زیست به شدت با آن برخورد می کند.

وی یاد آور شد: محیط زیست نمی تواند از ورود قاچاقی اجناس آغشته به این ماده جلوگیری کند و مسئولان بایستی با پیگیری جدی مانع از ورود این ماده از مبادی غیرقانونی جلوگیری کنند.

زندی با بیان اینکه خطوط تولید واحدهای صنعتی برای جایگزینی آزبست نیازمند سرمایه گذاری بسیار زیادی هستند تاکید کرد: با این وجود محیط زیست در جایگزین کردن این ماده خطرناک مصر است.

مجلس عدم اجرای قانون ممنوعیت آزبست را پیگیری می کند

انوشیروان محسنی بندپی، عضو فراکسیون محیط زیست مجلس در این رابطه گفت: متاسفانه به این قانون که صنایع به مرور آزبست را از فرایند تولیدشان حذف کنند، بی توجهی می شود.

وی تاکید کرد: خطرزا بودن آزبست به اثبات رسیده اما متاسفانه نسبت به نظارت بر اجرای آن کم توجهی می شود که بزودی مجلس و فراکسیون محیط زیست به این موضوع ورود پیدا می کنند.

بیماریهایی که با تنفس آزبست مبتلا می شویم

دکتر مازیارمحمدی، با بیان اینکه در بعضی مراجع علمی، آزبست بعد از سرب و جیوه به عنوان خطرناک ترین ماده برای محیط زیست و سلامت انسان محسوب شده است، گفت: الیاف آزبست بسیار پایدار است، بنابراین به آسانی حل نمی شود و تا سالیان متمادی در بافت ریه باقی می ماند و به مرور زمان منتهی به فیبروز ریه یعنی سفت شدن بافت ریه و تنگی نفس می شود. بیماری آزبستوس قابل علاج نیست ولی با جلوگیری از تنفس بیشتر گرد و غبار آزبستی می توان سرعت پیشرفت این بیماری را تا حدودی کند کرد.

وی ادامه داد: غیر از آزبستوس و سرطان ریه یکی دیگر از بیماریهایی که به دلیل تنفس گرد و غبار آزبست به وجود می آید، مزوتلیوم است. مزوتلیوم نوعی سرطان بدخیم است که فقط از طریق تماس و تنفس آزبست به وجود می آید. متاسفانه هنوز نحوه شکل گیری این بیماری مشخص نشده ولی واضح است که الیاف بسیار نازک آزبستی، به لایه نازک ریه می چسبد و سپس به مرور زمان در ریه پخش و به این طریق باعث ایجاد سرطان می شود.

با وجود آگاهی از بیماریهایی که ناشی از الیاف آزبست است و قوانین بازدارنده، خودروسازان همچنان بی ترس از این آلیاف در محصولات خود استفاده می کنند و ریه های شهروندان تهرانی همچنان این الیاف سرطانزا را تنفس می کند.